Ahmet Afif Paşa Yalısı: Yapım Süreci, Mimarisi ve Kısa Tarihçesi
İstinye–Yeniköy sahil yolundaki Ahmet Afif Paşa Yalısı, 1900–1910 yılları arasında Alexandre Vallaury tarafından inşa edilen, Boğaz’a dik simetri ekseni ve cihannüma kuleleri ile tanınan seçkin bir yapı örneğidir. İlk hali 20. yüzyıl başında daha sade bir yalı iken, Afif Paşa’nın satın alıp yıktırmasından sonra bugünkü anıtsal cephe düzeniyle yeniden yapılmıştır.
Nasıl ve kim tarafından yapıldı?
-
Yalı, Levazımat Reisi ve 1. Ferik (Korgeneral) Ahmet Afif Paşa’nın siparişiyle, dönemin önde gelen mimarı Alexandre Vallaury tarafından projelendirilip inşa edildi. Kütle kurgusu zemin + iki ana kat + çatı katı olmak üzere dört seviyeden oluşur; denize dik bir simetri ekseni ve iki cihannüma (seyir) kulesi karakteristik öğelerdir.
Ne zaman yapıldı?
-
Yapı, 1900–1910 yılları arasında yükseltildi. Bu dönem, yalıların Doğu–Batı üsluplarını bir araya getiren eklektik anlayışının öne çıktığı yıllara denk gelir.
İlk sahiplikten bugüne kısa tarihçe
-
Parselde 20. yüzyıl başında daha sade bir yalı bulunuyordu; ilk sahibi olarak Mustafa Reşit Paşa’nın kızı Ferendiz Hanım anılır. Ahmet Afif Paşa bu yalıyı Ferendiz Hanım’dan satın alıp yıktırmış, yerine Vallaury’ye bugünkü yapıyı inşa ettirmiştir. Afif Paşa’nın oğlu Ali Fuat Bey’in Refia Sultan ile evliliğinden sonra konut bir süre aile tarafından kullanılmıştır.
-
Sonraki dönemlerde Misbah (Mizbah) Muhayyeş’e geçtiği; ilerleyen yıllarda Uzan Ailesi ve çeşitli kaynaklarda Sabancı Ailesi’ne mensup isimlerin mülkiyetinde bulunduğu aktarılır. (Özel mülkiyet statüsü nedeniyle güncel bilgiler değişebilir.)
Konum ve çevre
-
Yalı, İstinye–Yeniköy sahil aksında, İstinye İskelesi yakınında yer alır. Günlük yaşamda iskele–otobüs–sahil yolu üçgeniyle güçlü bir erişilebilirlik sunar.
Tepkiniz Nedir?
